Adroddiad Llawn ar gyfer Adeiladau Rhestredig
Disgrifiad Cryno o Adeilad Rhestredig:
Rhif Cyfeirnod
87940
Rhif yr Adeilad
Gradd
II
Statws
Dyddiad Dynodi
12/04/2024
Dyddiad Diwygio
Enw
Carreg Filltir Telford (46)
Cyfeiriad
Lleoliad
Awdurdod Unedol
Conwy
Cymuned
Bro Garmon
Tref
Ardal
Betws-y-Coed
Dwyreiniad
280081
Gogleddiad
354644
Ochr o'r Stryd
E
Lleoliad
Wedi’i osod tu mewn i wal gerrig ar ochr dwyreiniol Ffordd Caergybi (A5), ychydig i’r de o’r mynedfa i Bron Haul.
Disgrifiad
Dosbarthiad bras
Cludiant
Cyfnod
Diwydiannol
Cyfnod
Yn dilyn Deddf Uno 1801, dechreuwyd rhaglen i wella’r ffyrdd rhwng y ddwy brifddinas, Llundain a Dulyn. Yn 1811 cafodd Thomas Telford ei gomisiynu i ymgymryd arolwg o'r ffyrdd rhwng Llundain a Chaergybi, ac ym 1817 dechreuwyd y gwaith ar ddarn gogleddol y ffordd yn Amwythig. Yn ogystal â goruchwylio’r gwaith, fe aeth Thomas Telford ati i ddylunio pob manylyn o’r ffordd hefyd, ac mae’r garreg filltir hon yn un o nifer a ddyluniwyd ar gyfer y ffordd. Codwyd cerrig milltir rhwng Bangor a Cernioge yn y cyfnod rhwng 1825 a Chwefror 1827.
Tu allan
Llechen galchfaen Môn wedi’i naddu, hefo phen bas trionglog ac ochrau siamffrog ar oleddf. Plât mewnosod haearn bwrw, llythreniad gwyn ar du yn ddarllen: HOLY- / HEAD / 46 / C. CURIG / 6M – 5F/ CERNIOGE 7M – 6F. Yn rhannol wedi gordyfu.
Tu mewn
Rheswm dros Ddynodi
Rhestrir y garreg fel enghraifft ragorol o un o gerrig milltir Telford, sydd wedi cadw ei blât haearn bwrw.
Cadw : Adroddiad Llawn ar gyfer Adeiladau Rhestredig [ Cofnodion 1 of 1 ]
Allforio